غزل زیاری- طبیعتاً هر چه فکر کنید احتمالاً دانشمندی در حال تحقیق و مطالعه در مورد آن است. برخی از محققان الگوهای تولیدمثلی موش‌های کور را مطالعه می‌کنند، برخی دیگر آیرودینامیک توپ‌های کریکت را مطالعه می‌کنند، و برخی از دانشمندان حتی بررسی می‌کنند که چرا مردم پیتزا را به لوبیا ترجیح می‌دهند.

اما چند سوال وجود دارد که دانشمندان چندان به آنها توجه نمی کنند. به عنوان مثال، اصلاح ژنتیکی افراد یا شبیه سازی افراد. آنها چنین آزمایشاتی را بدون رضایت آگاهانه انجام نمی دهند. در همین حال، طیف وسیعی از روش های پزشکی تجربی وجود دارد که می تواند چیزهای زیادی را به ما بیاموزد، اما هیچ کس آنها را امتحان نمی کند.

بسیاری از دانشمندان مدت‌هاست که به فکر تزریق مواد شیمیایی به جو زمین (تزریق آئروسل استراتوسفر یا SAI) برای خنک کردن آب و هوا بوده‌اند. اما از آنجایی که چنین اقداماتی تابو به نظر می رسد و می تواند خطرات جدی را برای کره زمین به همراه داشته باشد، تا کنون شاهد چنین رویدادی نبوده ایم.

برخی از دانشمندان در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند این تصور را تغییر دهند و ماه گذشته برنامه محیط‌زیست سازمان ملل متحد خواستار تحقیقات بیشتر در زمینه مهندسی زمین، از جمله آزمایش‌های مقیاس کوچک توسط محققان و کارآفرینان سیلیکون ولی شد. در این زمینه دست به چنین کاری زدند که با محکومیت فراوان جامعه علمی مواجه شد.

بزرگترین جنجال دنیای علم

اکنون، اختلاف نظر بین دانشمندان آب و هوا بزرگترین شکاف را در جهان علم جو و تحقیقات آب و هوا در سال های اخیر ایجاد کرده است و شاهد یک نبرد و بحث بزرگ بر سر “چگونگی مقابله با تغییرات آب و هوایی، به ویژه با افزایش مداوم انتشار گازهای گلخانه ای” بوده است. “گازهای گلخانه ای.” ما یک گلخانه هستیم.

گروهی از دانشمندان بر این باورند که اگر مواد شیمیایی را برای خنک کردن جو تزریق نکنند، افراد خود را از بین می برند و گروهی دیگر معتقدند انجام چنین تحقیقاتی عواقب فاجعه بار و غیرقابل تصوری خواهد داشت.

این در حالی است که هیچ فرد یا سازمانی مجاز به تصمیم گیری انحصاری در مورد این موضوع اخلاقی نیست و دولت ها، موسسات علمی و پژوهشگران تنها در این مورد اظهار نظر می کنند. اخیراً، زمانی که مهندسی زمین جو زمین مورد بحث قرار گرفت، اکثر افراد موافق بودند که خطرات این مشکل بیشتر از فرصت‌های آن است.

بیشتر بخوانید:

این خطر وجود دارد که استفاده از فناوری مهندسی زمین که توسط ثروتمندان مورد استفاده قرار می‌گیرد به ضرر دیگران تمام شود. به عنوان مثال، اگر با جلوگیری از بالا آمدن سطح آب دریاها، اگرچه بتوان املاک ساحلی را از سیل نجات داد، از سوی دیگر در وزش بادهای موسمی اختلال ایجاد می‌شود و احتمال قحطی در آسیای جنوب شرقی افزایش می‌یابد. بنابراین، بحث در مورد تنظیم دما و آب و هوای سیاره با دستکاری های تکنولوژیکی یک درگیری جهانی ایجاد کرده است.

خطرات اخلاقی نیز وجود دارد: اگر دولت ها و صنایع تزریق مواد شیمیایی به جو زمین را به عنوان یک راه حل قابل اعتماد طرح B برای تغییرات اقلیمی ببینند، از آن به عنوان بهانه ای برای توقف انتشار گازهای گلخانه ای استفاده خواهند کرد. و سپس بحث دیگری وجود دارد: بسیاری از مردم نسبت به تغییر نظم طبیعی جهان احساس ناراحتی می کنند و احساس می کنند که همه چیز به اشتباه پیش می رود.

از چه زمانی ژئومهندسی رایج شد؟

تا اوایل دهه 2000، ژئومهندسی خورشیدی جایگاه چندانی در جریان اصلی علمی نداشت. در آن زمان، دانشمندانی مانند دیوید کیث، که استاد فیزیک کاربردی در دانشگاه هاروارد است، برای اولین بار در مورد استفاده از مواد شیمیایی برای خنک کردن سیاره بحث کردند.

پس از آن، صدها مقاله، کتاب و کمک های بشردوستانه برای حمایت از تحقیقات در این زمینه ارائه شد و میلیاردها نفر از دنیای فناوری از جمله بیل گیتس که به پتانسیل این فناوری علاقه مند بودند، در این تحقیق سرمایه گذاری کردند. در سال 2021، سازمان‌های معتبری مانند آکادمی‌های ملی علوم، مهندسی و پزشکی به دانشمندان توصیه کردند که این تحقیقات را با احتیاط انجام دهند.

هانسی سینگ، استاد دینامیک آب و هوا در دانشگاه ویکتوریا در کانادا، معتقد است که وضعیت به طور قابل توجهی تغییر کرده است. در سال 2016، پس از اتمام دکترای خود، به تحصیل در رشته مهندسی زمین علاقه مند شد، اما به دلیل خطر لکه دار شدن شهرتش، به او توصیه کردند که از آن اجتناب کند. خودش در این باره گفت: «آنقدر احساس منفی در این منطقه وجود داشت که مردم از ورود به این منطقه می ترسیدند. البته الان این احساس کمتر شده است.»

در این میان، برخی از افراد مانند سینگ که با این ایده موافق هستند، معتقدند مهندسی زمین (مهندسی زمین) گزینه ای است که باید روزی مورد توجه قرار گیرد. اما مخالفان این ایده تردیدهای زیادی دارند. اکثر آنها این تصمیم را تلاشی برای لابی می دانند. جنی استیونز، استاد علم و سیاست پایداری در دانشگاه نورث ایسترن، گفت: “گروه های حامی این طرح با استفاده از منابع مالی فراوانی که در اختیار دارند، در راستای این امر تلاش می کنند.”

حمایت تحقیقاتی از فناوری‌های مهندسی زمین، شکاف بزرگی در دنیای علم آب و هوا ایجاد کرده است. حامیان این پروژه به رهبری گروه تحقیقاتی کیت هاروارد، برنامه ای برای آزمایش فناوری SAI در آسمان شمال سوئد داشتند. اما این پروژه در نهایت به دلیل مخالفت گروه های محیط زیست و گروه های بومی محلی لغو شد.

فرانک بیرمن، استاد حکمرانی پایدار جهانی در دانشگاه اوترخت در هلند، گفت که این واقعیت که پروژه KIT در آستانه ورود به مراحل نهایی خود بود، موجی از شوک را در جامعه علوم زیست محیطی ایجاد کرده است. وی گفت: این نشان از جدیت این افراد برای انجام چنین فعالیت هایی بود.

جمع آوری امضا در مخالفت و حمایت از این طرح

در آن زمان، بیرمن در پاسخ به این تلاش‌ها پیش‌نویس نامه‌ای تهیه کرد که پس از امضای ده‌ها دانشمند و محقق آب و هوا در ژانویه 2022 منتشر شد. هدف از نوشتن این نامه این بود که روشن شود جامعه دانشگاهی تمایلی به همکاری با دولت ها در توسعه فناوری های مهندسی زمین خورشیدی ندارد. بیرمن معتقد است دانشمندانی که مخالف مهندسی زمین هستند، اکنون نظم بیشتری دارند.

امروزه بیش از 400 آکادمی این نامه را امضا کرده اند و از جمله چهره های معروف حامی این نامه می توان به مایکل اوپنهایمر، استاد دانشگاه پرینستون و یکی از اصلی ترین افرادی که نسبت به خطرات تغییرات آب و هوایی هشدارهای جدی داد، اشاره کرد. بیرمن گفت: «بسیاری از مردم این بحث را برای مدت طولانی نادیده گرفتند. اما اکنون آنها احساس نگرانی می کنند و وارد این بحث می شوند.»

طرفداران چه می گویند؟

بسیاری از افرادی که تحقیقات مهندسی زمین انجام می دهند این نامه را یک حمله مستقیم می دانند. دانیله ویژنی، محقق دانشگاه کرنل، بلافاصله راه‌های مقابله با تقاضاها برای محدود کردن چنین تحقیقاتی را مورد بحث قرار داد. به گفته وی و دیگر حامیان تحقیقات مهندسی زمین، اجتناب از فعالیت در این زمینه به معنای از دست دادن فرصت طلایی برای درک بهتر خطرات و مزایای بالقوه فناوری احتمالا در آینده است.

ویسیونی می گوید: «نمی توان چنین گفت، زیرا ممکن است روزی در آینده کسی از این ایده سوء استفاده کند، ما مجبور نیستیم درباره آن تحقیق و مطالعه کنیم. شما برای دیگران تصمیم می گیرید. برای افرادی که ممکن است هنوز وجود نداشته باشند.” در نهایت، او اعلام کرد که تصمیم گرفته است نامه ای بنویسد تا حمایت خود را از تحقیقات مهندسی زمین اعلام کند: “محققان مهندسی زمین همیشه در حالت تدافعی هستند و به نظر می رسد که ما باید قوی تر باشیم.”

چشم انداز نامه در پایان ماه گذشته منتشر شد و بیش از 100 نفر که اکثراً محققین بین المللی و اروپایی هستند آن را امضا کرده اند و در میان امضا کنندگان اسامی دانشمندان بزرگی مانند جیمز هانس استاد دانشگاه کلمبیا و محقق دیگری که خواهان بنیادی است وجود دارد. اقدامات در قابل مشاهده است که زمین در حال گرم شدن است.

محققانی که روی پروژه مهندسی زمین کار می کنند گاهی اوقات تأکید می کنند که مداخله در آب و هوا جایگزینی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نیست و نیاز به توافق نامه های بین المللی و حکمرانی عادلانه در مورد نحوه استفاده از این فناوری وجود دارد.

ورود افراد خصوصی ممنوع!

سینگ، که دومین نامه تحقیقاتی را در حمایت از مهندسی زمین امضا کرد، معتقد است گزارش‌های مربوط به یک سری پروازهای آزمایشی بحث‌برانگیز توسط استارت‌آپ مهندسی زمین MicSunset نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است که اگر دولت‌ها و محققان به نحوی مطالعات ژئومهندسی زمین را انجام ندهند، ممکن است شخص دیگری وارد عمل شود. کنترل امور بدون در نظر گرفتن پیامدهای غیرقابل پیش بینی آن عمل.

سینگ گفت: هنوز هیچ سازمان تحقیقاتی نتوانسته به توافقات کلی و قطعی دست یابد و در این شرایط هرکسی می تواند وارد گودال شود و ادعا کند که با کمی دود و آینه می تواند کره زمین را خنک کند.

با این حال، برای کسانی که مخالف تحقیقات ژئومهندسی هستند، این تحقیقات بحث برانگیز نشانه ای بر خلاف آن بود. ممکن است مخالفان تحقیقات ژئومهندسی در مورد اخلاقیات نحوه استفاده از فناوری سختگیر باشند، اما زمانی که دانشمندان پایه علمی را ایجاد کنند، تصمیم در مورد نحوه استفاده از فناوری ممکن است خارج از کنترل آنها باشد.

منبع: تایم

5858